×Üñôçò ÐëïÞãçóçò Óõ÷íÝò åñùôÞóåéò ÓõíäÝóåéò
 
   Éóôïñéêü
 

ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

Τα Γ.Α.Κ. – Ιστορικü Αρχεßο Ηπεßρου με Ýδρα τα ΙωÜννινα μετονομÜστηκαν απü «Γ.Α.Κ. – Αρχεßα Νομοý Ιωαννßνων» και αναδιοργανþθηκαν με το Ν. 3404 (ΦΕΚ 260/17-10-2005) σε επßπεδο Διεýθυνσης. ΠαρÜλληλα, ο φορÝας «Ιστορικü Αρχεßο – Μουσεßο Ηπεßρου» ιδρýθηκε στην ΠεριφερειακÞ Δημüσια Υπηρεσßα με σκοπü τη συγκÝντρωση, διÜσωση και προβολÞ ιστορικþν πινÜκων, χαρτþν, σημαιþν, üπλων, τοπικþν ενδυμασιþν και φωτογραφικþν συλλογþν που αναφÝρονται στην ιστορßα του ηπειρωτικοý χþρου κατÜ τους νεþτερους χρüνους. Η διοßκηση του παραπÜνω φορÝα ασκεßται απü πενταμελÞ επιτροπÞ με τριετÞ θητεßα.
Η Υπηρεσßα λειτοýργησε, αρχικÜ, το 1938 ως «Ηπειρωτικü αρχεßο», τμÞμα της «Ζωσιμαßας» Δημüσιας ΚεντρικÞς ΒιβλιοθÞκης Ιωαννßνων για «την περισυλλογÞ και συντÞρηση κÜθε γραπτοý μνημεßου, που σχετßζεται με την ιστορßα της Ηπεßρου» (Α.Ν. 1161/31-3-1938, Üρθρο 7) και εντÜσσονταν στην ευρýτερη αρχειακÞ πολιτικÞ της χþρας κατÜ την οποßα, μετÜ την ßδρυση των Γενικþν Αρχεßων του ΚρÜτους το 1914 (Ν. 380/1914 ΦΕΚ 334 τ. Α’, 18-11) ιδρýθηκαν οι ΠεριφερειακÝς Υπηρεσßες, τα «Μüνιμα ΤοπικÜ Αρχεßα» και τα «ΤοπικÜ ΙστορικÜ Αρχεßα» ( Α.Ν. 2027/1939, ΦΕΚ 448 τ. Α, 19-10-1939, Üρθρο 23-32). Τα αγαθοεργÜ καταστÞματα δια της ΕκπαιδευτικÞς ΕπιτροπÞς επιχορηγοýσαν τη λειτουργßα της Ζωσιμαßας ΒιβλιοθÞκης και του Ηπειρωτικοý Αρχεßου απü το χρüνο της ßδρυσÞς τους μÝχρις üτου η ΒιβλιοθÞκη Ýγινε Δημüσια με το Ν.1168/1978. Και Þταν το Ýτος 1988 (ΙΣΤ/Φ.19/8-8-1988) üταν το Ηπειρωτικü Αρχεßο συγκαταλÝγεται στη στελÝχωση των αρχειακþν Υπηρεσιþν απü το ΥΠ.Ε.Π.Θ. Αργüτερα, δßνεται þθηση απü την ΚεντρικÞ Υπηρεσßα ως ΓΑΚ-Αρχεßα Νομοý Ιωαννßνων (Ν. 1946/14-5-1991, τ. Α’, αρ. φ.69, Üρθρο 18) και χþρο δρÜσης την Ýδρα του Νομοý Ιωαννßνων, üπως και στη πλειοψηφßα των λειτουργοýντων Αρχεßων, με Ýδρα τα ΙωÜννινα και χþρο στÝγασης τον ισüγειο χþρο της παραδοσιακÞς οικßας του 19ου αι. «Μουσεßο ΙσμÞνης ΤζαβÝλα», ýστερα απü την ευγενÞ παραχþρηση του ΔÞμου Ιωαννιτþν.

ΣΤΕΓΑΣΗ

Τα Γ.Α.Κ. – Ιστορικü Αρχεßο Ηπεßρου στεγÜζονται απü το 2005 στο «Σουφαρß ΣερÜú» (süvari saray=παλÜτι των ιππÝων), στο κτιριακü συγκρüτημα στην ανατολικÞ πλευρÜ εντüς του φρουρßου, το οποßο απü την εποχÞ της Τουρκοκρατßας καθορßζει το μνημειακü χαρακτÞρα του ΚÜστρου και της ευρýτερης παραλßμνιας περιοχÞς της πüλης των Ιωαννßνων, το οποßο παραχωρÞθηκε με απüφαση της Μελßνας Μερκοýρη, Υπουργοý Πολιτισμοý (Β1/Φ33/8707178/27-2-1989), σχεδιÜστηκε απü το Υπουργεßο Παιδεßας και ΘρησκευμÜτων κατÜ το χρονικü διÜστημα 1993-1999, εντÜχθηκε στα Π.Ε.Π. Ηπεßρου (Αρ. Πρωτ. 2600/15-7-2002) και αποκαταστÜθηκε με πρüγραμμα της ΕυρωπαúκÞς ¸νωσης το 2005.
Η ανÝγερση του Σουφαρß-ΣερÜι χρονολογεßται το 1818 απü τον ΑλÞ ΠασÜ για το στρατωνισμü των σωμÜτων σωματοφυλακÞς και ιππικοý, σýμφωνα με τα ευρωπαúκÜ πρüτυπα, προκειμÝνου να αντιμετωπßσει πολεμικÝς συρρÜξεις των αντιπÜλων ικανοποιþντας παρÜλληλα και τον γενικüτερο πüθο του για την ανÝγερση φρουρßων, μεγÜρων (σεραγßων), αποθηκþν και οπλοστασßων. Το ογκþδες, λοιπüν, αυτü ορθογþνιο διþροφο αρχιτεκτüνημα των 2500m2 με τις τÝσσερις γωνιακÝς γοτθικÝς κüγχες, στη μÝση ευρεßας αυλÞς με τοξωτÞ κλßμακα ανüδου στη νüτια πλευρÜ, σχεδιÜστηκε απü τους δυο αξιωματικοýς του Μηχανικοý Cerrito απü την Ιταλßα και Abraham Marnier απü τη Γαλλßα. Ο δεýτερος μÜλιστα Þταν αρχηγüς της μοναδικÞς για την εποχÞ ßλης ιππικοý, η οποßα, ýστερα απü δικÞ του προτροπÞ, μετασχηματßστηκε σε Ýφιππο πυροβολικü με διοικητÞ τον Ιταλü Fappano. Στο ιστορικü αυτü κτÞριο εκπαιδεýτηκαν και οι πρωταγωνιστÝς του 1821 οι Οδ. Ανδροýτσος, ΚαραúσκÜκης, Μ. Μπüτσαρης, Αθ. ΔιÜκος κ.α.

Το κτÞριο, κτισμÝνο με την τυπικÞ ξηρολιθοδομÞ των δýο τελευταßων αιþνων της Τουρκοκρατßας, μικροýς δηλ. λßθους που κατÜ διαστÞματα διακüπτονται απü οριζüντιες λßθινες ταινßες αποτελεßται απü τÝσσερα διþροφα παραλληλεπßπεδα κτßρια ενωμÝνα που στηρßζονται σε Ýνα πρωτüτυπο σýστημα θολωτþν κατασκευþν. Στον πÜνω üροφο με τα 52 παρÜθυρα οδηγεß η τοξωτÞ λßθινη εξωτερικÞ κλßμακα. ΜετÜ το 1913, ο Ελληνικüς Στρατüς στον ισüγειο χþρο του εγκαθιστÜ συνεργεßο επισκευÞς  στρατιωτικþν αυτοκινÞτων. Το 1977 καταγρÜφεται ως δημüσιο κτßσμα, μετÜ την παραλαβÞ των παλιþν κτιρßων του φρουρßου Ιωαννßνων και καταχωρεßται στο δημüσιο κτηματολüγιο συνοδευüμενο απü αντßγραφο του σχετικοý βιβλßου της οικονομικÞς Εφορεßας, üπως φαßνεται απü το αρχειακü υλικü της 8ης Εφορεßας Βυζαντινþν ΑρχαιοτÞτων, το οποßο φÝρει την υπογραφÞ του ΔιευθυντÞ Δ. Τριανταφυλλüπουλου. Το κτßριο, μετÜ την παραχþρησÞ του απü το στρατü στο Υπουργεßο Πολιτισμοý, παρÝμεινε ακατοßκητο και η εγκατÜλειψÞ του απασχüλησε τους κατοßκους της πüλης των Ιωαννßνων μÝχρι που αποκαταστÜθηκε το 2005 και φιλοξενεß την Υπηρεσßα των ΓΑΚ-Ιστορικü Αρχεßο Ηπεßρου.

 

 

 

 

 

 

 

ÉÓÔÏÑÉÊÏ
ÕÐÇÑÅÓÉÅÓ ÐÑÏÓ ÔÏ ÊÏÉÍÏ
ÁÑ×ÅÉÁ-ÓÕËËÏÃÅÓ
ÄÑÁÓÔÇÑÉÏÔÇÔÅÓ
ÍÅÁ
ÅÐÉÊÏÉÍÙÍÉÁ
ÏÉÊÏÍÏÌÉÊÁ
 


ØÇÖÉÁÊÅÓ ÁÑ×ÅÉÁÊÅÓ
ÓÕËËÏÃÅÓ

 




To ðáñüí Ýñãï óõã÷ñçìáôïäïôÞèçêå
áðü ôï Åðé÷åéñçóéáêü Ðñüãñáμμá
Êïéíùíßá ôçò Ðëçñïöïñßáò ôïõ
ôÊÐÓ (80% áðü ÅÔÐÁ - 20% áðü Åèíéêïýò Ðüñïõò)